Utgorn 104 (Gaeaf 2021)
| Cyflwynydd: Morgan Jones | |
| Llwythi Llongau Llŷn | Sgwrs ddifyr gan GARETH HAULFRYN WILLIAMS, cyn archifydd Gwynedd, am y cyfnod 300 mlynedd a rhagor yn ôl cyn bod sôn am y lôn bost pan ddibynnid llawer ar longau i gludo gwahanol nwyddau. |
| O.M. Edwards | DAWI GRIFFITHS yn dod â hanes OM Edwards i ben trwy olrhain ei hanes fel prif arolygwr addysg Cymru a chawn hanes ei wraig Elin a’i diwedd adfydus, ei ymlyniad yn ystod y Rhyfel Mawr at weithgareddau recriwtiol John Williams Brynsiencyn, John Morris Jones a Lloyd George ac am y “Syr” a gafodd yn wobr am yr ymlyniad ymerodrol hwn. |
| Afonydd Eifionydd | Y tro hwn aiff MARGIAD ROBERTS i ddilyn lli’r afonydd yn bennaf yng nghwmwd Eifionydd. Gŵyr pawb, mae’n debyg, am Dwyfor a Dwyfach, Glaslyn ac Erch, ond beth am afonydd Carrog a Ferlas, Henwy a Chwilogen, Colwyn a Faig? A llu o rai eraill. |
| Castell Gwrych | Sgwrs ddifyr gan BOB MORRIS am Gastell Gwrych ger Abergele a Felicia Hemans, bardd cynhyrchiol mawr ei dylanwad a dreuliodd ran o’i phlentyndod yno. Enillai fwy o arian am ei gwaith hyd yn oed na Jane Austen, Wordsworth a Tennyson. Dylanwadwyd rhywfaint arni gan y diwylliant Cymreig. |
| Nennius | DAFYDD GLYN JONES yn parhau â’i ddarlith gyfoethog ar Nennius, yr hanesydd cynnar, cynnar yn ein hanes. Yma mae ar drywydd tri o enwogion Cymreig: Maelgwn Gwynedd, y Brenin Arthur a Gwrtheyrn. |
Cylchgrawn Hanes llafar gwladgarol yw Utgorn Cymru a gyhoeddir yn chwarterol – Gwanwyn, Haf, Hydref, Gaeaf – i aelodau o’r Ganolfan ar ffurf cryno-ddisg neu MP3.
Ceir hyd at 80 munud o sgyrsiau difyr a safonol ym mhob rhifyn, yn ymwneud â Chymru a’r Gymraeg: Hanes, Llenyddiaeth, Cerddoriaeth a Gwleidyddiaeth ddi-flewyn-ar-dafod, yn cynnwys “Sêt y Gornel“ – golwg feirniadol y Golygydd ar y Gymru Vach a’i Sevydliad Seisnig, divater, clustvyddar.
Byddwn yn anfon cryno-ddisg o’r Utgorn yn ddi-dâl at gannoedd o ddeillion a rhai â nam ar y golwg.
-
Anfonir rhai copïau at Gymry alltud, nifer dda ohonynt yng ngweddill gwledydd Prydain ond hefyd cyn belled â Phatagonia, Yr Almaen, UDA, Norwy, Awstralia a Seland Newydd.
-
Gwirfoddol yw’r holl waith a wneir ar gyfer y cylchgrawn hwn a sicrhawyd gwasanaeth ac addewidion nifer fawr o wirfoddolwyr talentog i gyfrannu sgyrsiau neu eitemau ar ei gyfer.
|
Golygydd/Cynhyrchydd Ysgrifennydd Aelodaeth Dosbarthydd Archifydd Y Cyflwynydd |
Geraint Jones Dawi Griffiths Jina Gwyrfai Jina Gwyrfai Sarah G. Roberts Morgan Jones |
Pwy bynnag sydd yn awyddus i dderbyn y cylchgrawn, cysyllter â ni:
Utgorn Cymru, Canolfan Hanes Uwchgwyrfai, Clynnog Fawr, CAERNARFON, Gwynedd. LL54 5BT hanes.uwchgwyrfai@gmail.com 01286 660 655 / 546
Mae tanysgrifiad yr Utgorn yn gynwysedig yn y tâl aelodaeth. Gweler AELODAETH.